Vertalen en ambiguïteit

Samenvatting

In alle talen is de meerderheid van de woordenschat polyseem, dat wil zeggen, de meeste woorden hebben meerdere betekenissen. Zowel polysemie als homonymie kunnen tot ambiguïteit leiden. We maken uit de context op om welke betekenis het gaat.

Er zijn echter gevallen waarbij het uit de context toch niet duidelijk is welke betekenis wordt bedoeld: bijvoorbeeld in poëzie, woordspelletjes of moppen.

Aangezien er geen twee talen zijn waarin de woorden precies dezelfde betekenisvelden bezitten, vormt het een basisprobleem bij het vertalen.

Hoe gaan vertalers om met de meerduidigheid van woorden en uitdrukkingen in de brontaaltekst? Hoe kunnen we de verschillende soorten ambiguïteiten categoriseren? Op basis van een aantal case-studies en mijn eigen ervaringen als literair vertaalster streef ik ernaar om dit probleem in kaart te brengen en op deze vragen een antwoord te geven.